به زبان ساده کانال نخاع، به کانالی اطلاق می­ شود که توسط استخوان­ های ستون فقرات شکل می ­گیرد. این کانال که از میانِ ستون فقرات می­ گذرد، از نخاع نگهداری می­ کند. اگر این کانال بنا­ بر هر دلیلی که در ادامه توضیح داده خواهد شد تنگ شود، تنگی کانال نخاع اتفاق افتاده است. این عارضه که به دو شکل مادرزادی و تحت بروز یک آسیب رخ می­ دهد، غالباً در قسمت پایین کمر و گردن اتفاق می­ افتد.

در مواجهه با این بیماری، بیماران به دو گروه تقسیم می­ شوند. گروه اول که در اقلیت هستند، علائم خاصی را حس نمی­ کنند اما گروه دوم افرادی هستند که درد، خارشِ زیاد، بی­حسی مخصوصاً در پاها و ضعف در ماهیچه ­ها را احساس خواهند کرد. اگر بیمار به علائم بی­ توجه باشد، به مرور زمان شدت علائم بیشتر هم خواهد شد.

مهم­ترین دلایل بروز این اختلال عبارت است از:

رشد بیش از اندازه­ ی استخوان

شاید شایع­ترین دلیل تنگی کانال نخاع، رشد بیش از اندازه­ ی استخوان باشد. به این شکل که بعد از پاره شدن آرتروز روی ستون فقرات، حجم استخوان بالا می­ رود و در نهایت به تنگی کانال نخاعی منتج شود. این بیماری که «پاگت» نام دارد، اکثراً در بزرگسالان رخ می ­دهد.

فتق دیسک

فتق دیسک نیز یکی دیگر از علل شایع بروز تنگی کانال نخاع است. بالشتک­ های نرمی که بین دیسک­ های ستون فقرات قرار دارد به مرور زمان و در طی سالیان بی ­آب می ­شوند. به طوری که در نهایت به علت بروز ضربه و یا به دلایل دیگر، از جای خود بیرون می­زنند. فتق دیسک سرانجام به تنگی کانال نخاع خواهد انجامید.

رباط­ های قطور شده

رشته ­های سفتی را که به ستون فقرات کمک می­­ کنند، رباط ­های ستون فقرات می­ نامند. این رباط ­ها می­ توانند به مرور آنقدر ضخیم شوند که به تنگی کانال نخاعی ختم شود.

تومورها

ممکن است به دلایل متعددی درون کانال نخاعی تومور­هایی به وجود آیند و باعث شود تا کانال نخاعی تنگ شود.

آسیب های نخاعی

بروز سانحه ­های مختلف از جمله حوادث رانندگی یا برخورد یک ضربه­ ی ناگهانی به ستون فقرات و حتی بلند کردن یا حرکت دادن یک وزنه ­ی سنگین نیز می­ تواند به صورت ناگهانی به تنگی کانال نخاعی می انجامد.

در یک تقسیم­ بندی کلی، تنگی کانال نخاعی به دو دسته تقسیم می ­شود.

تنگی مهره­ های گردنی

همانطور که از نامش مشخص است، در این نوع، کانال عبور نخاع، در بخش گردن تنگ می­ شود.

تنگی مهره ­های کمری

تنگی کانال نخاعی در بخش کمر، اعصاب نخاعی­ را که در قسمت پایینیِ کمر قرار دارد، تحت تأثیر قرار می­ دهد. این نوع از تنگی کانال نخاعی باعث می­ شود تا حالاتی شبیه به مورمور شدن، احساس ضعف (مخصوصاً در پاها و باسن) در فرد بیمار پدید آید.

واضح است که مشکلات این بیماری نیز برای افراد مختلف، متفاوت است اما از مهم­ترین مشکلاتی که برای بیماران به وجود می­ آید می توان به بی­حسی، ضعف در ماهیچه ­ها، از دست رفتن تعادل، بی­ اختیاری در ادرار و در موارد حاد رعشه و فلج اشاره کرد.

درمان تنگی کانال نخاعی کمری بسته به عواملی مثل زمان شروع و بروز علائم و شدت آن ها، می تواند متفاوت باشد. ممکن است انجام ورزش های فیزیکی برای درمان کافی باشد یا آن که تزریق اپیدورال در ستون فقرات و انجام عمل جراحی برای کاهش فشاری که به عصب ها وارد می شود (به علت تنگی کانال نخاعی کمری)، لازم باشد. البته انجام عمل جراحی هیچ وقت به عنوان اولین گزینه برای درمان مطرح نمی شود چرا که این روش به شدت تهاجمی است و همچنین خطرات استفاده از مواد بی حس کننده باعث می شود که این روش آخرین گزینه مطرح شده برای درمان باشد.برای جراحی، گزینه های جایگزین وجود دارد که می تواند به کاهش درد کمک کند. مثلاً تزریق ترکیبات و مشتقات کورتیزون در فضای اپیدورال یکی از این روش هاست.

 

متخصصان درد در کلینیک درد آهنگ سلامتی، می ­توانند در تشخیص و درمان این عارضه به بیماران کمک کنند.